Cyfrowa tożsamość staje się coraz bardziej istotnym elementem współczesnego społeczeństwa, umożliwiając obywatelom bezpieczny i wygodny dostęp do różnych usług online. Unia Europejska (UE) podejmuje szereg działań i inicjatyw mających na celu stworzenie jednolitego systemu cyfrowej tożsamości, który będzie bezpieczny, zintegrowany i łatwo dostępny dla wszystkich obywateli UE.
1. eIDAS - Rozporządzenie o identyfikacji elektronicznej i usługach zaufania
eIDAS (Electronic Identification, Authentication and Trust Services) to rozporządzenie UE, które ustanawia ramy prawne dla transgranicznego rozpoznawania identyfikacji elektronicznej oraz usług zaufania.
Główne cele rozporządzenia eIDAS obejmują:
- ujednolicenie standardów identyfikacji elektronicznej - umożliwienie wzajemnego uznawania środków identyfikacji elektronicznej wydanych przez państwa członkowskie,
- usługi zaufania - uregulowanie usług zaufania, takich jak podpis elektroniczny, pieczęć elektroniczna, czasowe znakowanie i usługi doręczenia elektronicznego,
- bezpieczeństwo i zaufanie - zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa i zaufania w transakcjach elektronicznych na jednolitym rynku cyfrowym.
2. Europejska Cyfrowa Tożsamość (European Digital Identity)
W ramach strategii na rzecz jednolitego rynku cyfrowego, UE pracuje nad wprowadzeniem Europejskiej Cyfrowej Tożsamości, która umożliwi obywatelom bezpieczny i łatwy dostęp do usług publicznych i prywatnych w całej UE.
Główne założenia Europejskiej Cyfrowej Tożsamości obejmują:
- uniwersalność - cyfrowa tożsamość będzie dostępna dla wszystkich obywateli UE oraz rezydentów państw członkowskich,
- bezpieczeństwo i prywatność - zapewnienie najwyższych standardów bezpieczeństwa i ochrony danych osobowych,
- wszechstronność - możliwość wykorzystania cyfrowej tożsamości do różnych celów, takich jak logowanie do usług publicznych, bankowych, zdrowotnych czy e-commerce,
- interoperacyjność - cyfrowa tożsamość będzie działać we wszystkich państwach członkowskich, umożliwiając transgraniczne korzystanie z usług.
3. eGovernment - cyfrowa administracja publiczna
eGovernment to inicjatywa UE mająca na celu cyfryzację administracji publicznej, co obejmuje również wdrożenie cyfrowej tożsamości. Kluczowe działania w ramach eGovernment obejmują:
- cyfrowe usługi publiczne - umożliwienie obywatelom załatwiania spraw urzędowych online, takich jak składanie wniosków, płacenie podatków czy uzyskiwanie dokumentów,
- interoperacyjność systemów - zapewnienie współdziałania różnych systemów informatycznych administracji publicznej w całej UE,
- bezpieczeństwo danych - ochrona danych osobowych i zapewnienie bezpiecznych transakcji elektronicznych.
4. eHealth - cyfrowa opieka zdrowotna
eHealth to inicjatywa UE mająca na celu wykorzystanie technologii cyfrowych w sektorze opieki zdrowotnej. Cyfrowa tożsamość odgrywa kluczową rolę w eHealth, umożliwiając:
- dostęp do dokumentacji medycznej - bezpieczny dostęp do osobistej dokumentacji medycznej i wyników badań online,
- telemedycyna - korzystanie z usług telemedycznych, takich jak konsultacje online czy monitorowanie stanu zdrowia na odległość,
- mobilność pacjentów - ułatwienie transgranicznego dostępu do opieki zdrowotnej i usług medycznych w UE.
5. Przykłady krajowych systemów cyfrowej tożsamości
Wiele państw członkowskich UE wdrożyło już krajowe systemy cyfrowej tożsamości, które stanowią podstawę dla przyszłej Europejskiej Cyfrowej Tożsamości.
Przykłady:
Estońska cyfrowa tożsamość e-Residency umożliwia obywatelom i rezydentom korzystanie z szerokiego zakresu usług online, od podpisywania dokumentów po zakładanie firm.
BankID w Szwecji jest popularnym systemem cyfrowej tożsamości używanym do autoryzacji transakcji bankowych, podpisywania dokumentów i logowania do usług publicznych.
Fińska cyfrowa tożsamość Suomi.fi zapewnia bezpieczny dostęp do usług publicznych i prywatnych oraz umożliwia podpisywanie dokumentów elektronicznych.
6. Wytyczne i standardy UE
UE opracowuje również wytyczne i standardy techniczne, które mają na celu zapewnienie interoperacyjności i bezpieczeństwa systemów cyfrowej tożsamości w całej Europie.
- Standardy techniczne obejmują określenie wspólnych standardów dla technologii identyfikacji elektronicznej, takich jak protokoły komunikacyjne i mechanizmy autoryzacji.
- Ochrona danych obejmuje zasady ochrony danych osobowych zgodne z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych (RODO).
- Zarządzanie tożsamością to ramy zarządzania tożsamością, które zapewniają bezpieczeństwo i prywatność użytkowników.
Cyfrowa tożsamość jest kluczowym elementem strategii transformacji cyfrowej Unii Europejskiej. Inicjatywy takie jak rozporządzenie eIDAS, Europejska Cyfrowa Tożsamość, eGovernment, eHealth oraz krajowe systemy cyfrowej tożsamości mają na celu stworzenie bezpiecznego, zintegrowanego i łatwo dostępnego systemu identyfikacji elektronicznej dla wszystkich obywateli UE. Dzięki tym inicjatywom UE dąży do stworzenia jednolitego rynku cyfrowego, który umożliwi obywatelom bezpieczny i wygodny dostęp do różnorodnych usług online w całej Europie.