Jednolity Akt Europejski

Jednolity Akt Europejski

Jednolity Akt Europejski to międzynarodowa umowa z 1986 roku, będąca ważną modyfikacją traktatu rzymskiego z 1957 roku.

Został on podpisany w Luksemburgu przez dziewięć krajów członkowskich. W roku 1986 roku akt podpisały również Grecja, Włochy i Dania. Najważniejszymi jego postanowieniami było umacnianie współpracy politycznej, ustanowienie wspólnego rynku oraz powołanie do życia Rady Europejskiej. Wcześniej odbywały się jedynie zebrania szefów poszczególnych krajów, a od wejścia w życie aktu zostały one sformalizowane.

Ważnym postanowieniem aktu było wzmocnienie pozycji Parlamentu Europejskiego, który od tej pory mógł brać udział w procesach legislacyjnych, dzieląc te funkcje z Radą Europejską.

Akt stanowił również dokument, nadający kształt organizacyjny EWP, czyli Europejskiej Współpracy Politycznej. Była ona formą współpracy pomiędzy krajami członkowskimi Unii od 1970 roku. Na mocy aktu zarówno Wspólnoty Europejskie jak i Europejska Współpraca Polityczna miały posiadać odrębną strukturę organizacyjną. Łączyć miało je podejmowanie kroków, które będą zmierzać ku urzeczywistnieniu idei Unii Europejskiej.

Jednolity Akt Europejski przyczynił się także do zmian w podejmowaniu decyzji. Zniósł obowiązującą dotychczas zasadę weta, które zgłoszone przez jedno państwo mogło blokować cały proces. Od tej pory każda decyzja była podejmowana większością głosów.

Jednolity akt europejski składa się z określonych części: preambuły, czyli podstawowych założeń, czterech tytułów oraz deklaracji. Cztery tytuły dotyczą odpowiednio: postanowień dla współpracy politycznej oraz Wspólnot, zmianom traktatów Wspólnot, współpracy europejskiej oraz przepisów końcowych.

Do jednolitego aktu europejskiego wprowadzano liczne zmiany. Modyfikacje, związane były z wejściem w życie traktatu z Maastricht, traktatu nicejskiego, traktatu amsterdamskiego czy traktatu lizbońskiego. Ponadto, zmiany do aktu wprowadzały również traktaty akcesyjne kolejnych państw, przystępujących do Unii Europejskiej. Zmieniała się bowiem ilość krajów, należących do wspólnoty.