Komitet Regionów stanowi opiniodawczy organ Wspólnot Europejskich, pełniący również funkcje doradcze. Został powołany na mocy traktatu w Maastricht, z 1994 roku. Komitet tworzą przedstawiciele regionalnych i lokalnych samorządów Unii. Jego zadaniem jest wypowiadanie się w imieniu władz niższego szczebla, takich jak całe regiony, prowincje i hrabstwa.
Komitet może również reprezentować poszczególne powiaty, gminy, miasta i wsie.
Powołanie Komitetu Regionalnego miało na celu przede wszystkim umożliwienie przedstawicielom niższego szczebla branie udziału w procesie tworzenia prawa unijnego. Jest to istotne, ponieważ nawet trzy czwarte unijnego prawa tworzone jest właśnie na szczeblu lokalnym. Kolejnym celem KR miało być niwelowanie dystansu ludności względem integracji europejskiej. Jest to możliwe właśnie dzięki zaangażowaniu regionalnych władz w proces tworzenia prawa oraz zbliżeniu społeczeństwa do Unii.
Powzięte cele Komitet Regionów realizuje poprzez reprezentowanie stanowisk władz regionalnych i lokalnych na forum Unii, dotyczących nowych propozycji legislacyjnych Komisji Europejskiej. Co więcej, Komisja Europejska i Rada Europejska powinny sugerować się zdaniem KR w sprawach, które dotyczą szczebla regionalnego. Mogą również zawsze zasięgać opinii Komitetu, jeśli uznają to za stosowane. Warto jednak wspomnieć o tym, że decyzje, które wyda Komitet nie są dla żadnej instytucji wiążące.
Komitet Regionów nie jest instytucją samodzielną finansowo i organizacyjnie. Podlega Radzie Unii Europejskiej oraz Komisji Europejskiej, stanowiąc ich organ pomocniczy. Komitet Regionów ma jednak prawo wznoszenia spraw do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
Praca KR odbywa się w zgodzie z trzema, najważniejszymi zasadami.
Zasada pomocniczości
Pierwszą z nich jest zasada pomocniczości. Według niej wszystkie decyzje UE powinny być podejmowane na tym szczeblu, który jest najbliższy społeczeństwu. W myśl tej zasady w gestii Unii należy rezygnowanie z zadań, których wykonanie można powierzyć lokalnym samorządom.
Zasada partnerstwa
Następną zasadą jest zasada partnerstwa. Zgodnie z nią pomiędzy władzami lokalnymi, regionalnymi, krajowymi oraz europejskimi powinna istnieć współpraca na zasadach partnerskich. Każdy z tych szczebli powinien być zaangażowany w proces podejmowania decyzji.
Zasada bliskości
Ostatnią zasadą jest zasada bliskości, oznaczająca zbliżanie się do obywateli, zarówno poprzez przejrzyste dokumentowanie swojej pracy, jak również dawanie im możliwości zadawania pytań i rozwiewania wątpliwości.
Obecnie Komitet Regionów składa się z przedstawicieli wszystkich państw członkowskich UE w liczebności proporcjonalnej do zaludnienia danego państwa. Naszemu krajowi przypadło w udziale 21 miejsc. Na czele Komitetu stoi przewodniczący, wybierany przez wszystkich członków na okres 2 lat. Pełni on funkcje zarządzające i reprezentacyjne. Prowadzi także obrady Komitetu.
Organem zarządzającym jest również Prezydium Komitetu, składające się z przewodniczącego, jego zastępcy oraz 28 członków Komitetu, po jednym z każdego kraju członkowskiego. Prace instytucji organizowane są dzięki zgromadzeniom, czyli sesjom plenarnym, odbywającym się sześć razy w roku oraz komisjom wewnętrznym. Istnieje kilka rodzajów dokumentów, których wydawaniem zajmuje się Komitet Regionów. Pierwszym z nich są opinie. Mogą być one tworzone dla Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego czy Rady Unii Europejskiej. Wszystkie te instytucje są bowiem zobowiązane zasięgać opinii Komitetu w kwestiach, które dotyczą szczebla regionalnego i lokalnego. Kolejnym typem są rezolucje.
Dzięki nim Komitet może precyzować swoje stanowisko na tematy ważne i aktualne. Istotną rolę odgrywają również wydarzenia, jakie organizuje instytucja. Corocznie odbywa się Europejski Tydzień Regionów i Miast OPEN DAYS.